Dat blijkt
uit eigen onderzoek van de Volkskrant. De krant onderzocht gegevens van de
Ierse Kamer van Koophandel en kwam tot de conclusie dat het spoorwegbedrijf
in 1998 een lucratieve belastingroute heeft opgezet via Ierland.
Winstbelasting
Onderdeel van de belastingroute zou het Ierse dochterbedrijf NS Financial
Services zijn. Dit bedrijf verhuurt op papier Ierse treinen aan de NS,
zonder dat de treinen ooit in Ierland hebben gereden. Volgens een
woordvoerder van de NS is deze constructie "volstrekt legaal" en
is het bij vervoerders gebruikelijk om op deze manier eigen materieel terug
te leasen.
Door de truc hoefde de NS minder winstbelasting te betalen. In Ierland
bedraagt die voor spoorwegbedrijven gemiddeld 9 procent de laatste jaren, 16
procent minder dan in Nederland.
Staatsbedrijf
Door de constructie van de NS loopt de Nederlandse Belastingdienst miljoenen
mis. Jaarlijks draagt de NS nu zo’n 11,5 miljoen euro per jaar aan
belastingen af aan Ierland. In totaal heeft de belastingroute de Ierse
schatkist 94 miljoen euro opgeleverd, aldus de NS.
Dat is opzienbarend, omdat de eigendom is van het ministerie van Financiën. De
winst van het spoorwegbedrijf wordt echter als dividend uitgekeert aan het
Rijk. Zodoende vloeit een deel van het bedrag dat in Ierland wordt
afgedragen terug in de schatkist van de Nederlandse overheid.
De NS bevestigt de constructie tegenover de Volkskrant. "Wij doen dit om
concurrerend te kunnen zijn op de markt", laat een woordvoerder weten
in een reactie.
Marktwerking
SP-Kamerlid Farshad Bashir noemt de constructie schandalig en onacceptabel.
Hij stelt dat een staatsbedrijf - de Staat is enig aandeelhouder van de NS -
het goede voorbeeld moet geven.
"Dit is echt een voorbeeld van doorgeschoten marktwerking", stelt
Bashir. Hij denkt dat het voor Nederland gunstiger was geweest als hier
belasting was betaald. "Dat had meer opgebracht. Hier moeten we snel
een einde aan maken."
Ook CDA, PvdA en SP hebben kritisch gereageerd op de belastingroute van de NS. "Ik
vind dat een gebrek aan moraal van dit bedrijf", aldus CDA-lijsttrekker
Sybrand van Haersma Buma in Tros Kamerbreed.
PvdA-leider Diederik Samsom stelt in het radioprogramma dat de constructie "gewoon
niet deugt". Hij betwijfelt niet dat een belastingroute volgens de wet
kan, maar vindt het toch een "bizarre constructie".
Investeringsklimaat
Volgens de ministeries van Infrastructuur en Milieu en van Financiën staat het
bedrijven "in beginsel vrij om in het buitenland activiteiten te
verrichten". Daar hoort dan ook bij dat in het buitenland belasting
wordt betaald. De NS doet dan ook niets onwettigs, aldus de ministeries.
Volgens de departementen zit het dochterbedrijf van NS in Ierland omdat daar
het investeringsklimaat voor leasemaatschappijen gunstig is. "Maar we
hadden liever gezien dat de activiteiten in Nederland hadden plaatsgevonden",
aldus een woordvoerster van het ministerie van Financiën.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl